Vücudumuz hareketleri sırasında pozisyonunu korumak, dengesini sağlamak için uyumlu ve sıralı bir şekilde hareket etmek zorundadır. Proprioseptif Duyu ise, pozisyon duyusu ya da kas duyusudur. Kaslar kasılıp gerildiğinde, eğilip yeniden düzeldiğinde zihne gönderilen mesajlar sayesinde hareketin nerede ve nasıl oluştuğunu biliriz.
Proprioseptif duyu, vücudumuzun pozisyonu ve hareketlerimiz hakkındaki gerekli bilgiyi beynimize veren duyu sistemidir. Proprioseptif sistem, kişiye çevreye adapte olma ve çevreyle etkileşimi öğrenmek için gereken adımların kazanılmasını sağlar. Gözlerimizi kapattığımızda elimizin, kolumuzun, bacaklarımızın ve başımızın diğer bir deyişle de bütün vücudumuzun hangi pozisyonda olduğunu anlamamızı sağlayan duyu sistemidir. Mesela salıncakta sallanırken, bir kovaya top atacağımız zaman topu nereye atacağımızı belirlememizi Proprioseptif duyumuz sağlar.
Proprioseptif duyu sayesinde cisimlere ne kadar kuvvet uygulayarak tutmamız gerektiğini de biliriz. İnsanın verimli bir şekilde hareket etmesi, öğrenmesi ve davranması için beyin duyuları mutlaka organize etmelidir. Bu koordinasyonu sağlarken beyin, duyuları bir trafik polisinin trafiği düzene soktuğu gibi düzene sokar. Duyular iyi düzene, sıraya sokulduğunda ise beyin bu duyuları algı, davranış ve öğrenme için de kullanabilir.
Beynimize gelen proprioseptif mesajlar hareketimizle bağlantılıdır. Bu mesajlar bize hareketlerimiz sırasındaki kuvvet, hız ve zamanlama hakkında bilgiler verir. Ellerimize aldığımız objenin ağırlığının basıncını, objeyi tutmak ve objeyi hareket ettirmek için gerekli olan kas kuvvetlerinin miktarının ne olduğu hakkında bir tahmin yapabilmeliyiz.
Proprioseptif Duyuya aşırı duyarlılık gösteren kişi zıplamak, hoplamak ve sürekli hareket gerektiren aktivitelerden kaçınabilir. Ona sarılan birisini reddedebilir. Öte yandan bir de Proprioseptif Duyuya karşı az duyarlılık söz konusudur. Bunda da birey hareket etmek ve top oynamaktan hoşlanmaz. Bu tür aktivitelerden uzak durduğu için beceriksiz olarak görünebilir. Böyle olması normaldir çünkü yeterli miktarda gücü yoktur.
Proprioseptif Duyuya karşı istekli olmak durumunda ise çocuk bir şeylere çarpmak, vurmak ve kırıp dökmek ister. Tekme atar, sürekli insanlara dokunma isteği olur ve agresif görünebilir. Bunun gibi birçok örneği sıralayabiliriz. Proprioseptif duyunun Bilinçli Proprioseptif ve Bilinçaltı Proprioseptif olmak üzere çeşitlilik göstermektedir.
